Ze komen niet met een handleiding en het duurt nog wel even voor je er een diepgaand gesprek mee kan aanknopen. Maar dat wil niet zeggen dat we helemaal niéts weten over hoe pasgeboren baby’s hun eerste maanden ervaren. Baby-osteopate Anja Caers (‘Happybabycoach‘) neemt ons mee naar de belevingswereld van pasgeboren baby’s. “Als een baby kon praten, zou hij je dit willen vertellen”.
“Wow, pasgeboren zijn is héftig zeg”
Anja Caers: “Om de ervaringswereld van de pasgeboren baby te kunnen begrijpen, zetten we nog even een stapje terug. Naar de baby in de buik. In de baarmoeder zat ie net nog heel erg beschermd. Hij had al reflexen, maar z’n bewegingen werden nog geremd. Hij voelde al temperatuur, maar die was steeds constant. Hij hoorde al geluiden, maar had nog vocht in de oren, dus die geluiden werden gedempt. Hij kreeg al voeding, maar moest die nog niet verteren. En alle bewegingen die hij voelde waren vloeiend en wiegend. Alle impulsen die je kleintje in de buik voelde, waren dus geremd.”
“En dan komt die grote shock. Zelfs al wordt je baby op de mooiste manier geboren: tijdens de geboorte weet hij niet wat er gebeurt (hij heeft geen idéé welke wereld eraan komt) en ineens is alles anders. Beeld het je eens in: je wordt vastgenomen, je krijgt kleren aan, je hoort geluiden die je nog nooit hebt gehoord. Daarbovenop leert een baby eten, moet hij meer uitgesproken smaken gaan verwerken, voeding leren verteren, krijgt ie zure oprispingen. Dat is véél. En allemaal samen. En die impulsen zijn dan ook nog eens nieuw: zo’n kleintje kàn ze nog niet verwerken en heeft daar jouw hulp bij nodig.”
“Jij bent mijn veilige basis”
“Een pasgeboren baby kan zichzelf niet ‘regelen’. Schrikt hij? Dan heeft hij zijn mama nodig. Om z’n temperatuur op peil te houden, rekent hij op jou. Slapen? Nog niet geregeld. Vertering? Ook nog niet. Dat komt nog. Maar daar heeft een baby tijd én z’n mama voor nodig.”
“Nog lang na de geboorte blijft je kleintje in één grote afstemming met jou. Maar ook papa of meemama is onmisbaar in deze fase. Hun huid voelt heel anders dan die van mama, maar toch ook weer vertrouwd. Je partner is de veilige basis die jou draagt, samen vormen jullie de liefdevolle bedding voor jullie baby.”
In en uit de buik, dat zijn twee totaal verschillende werelden. Je kan de overgang verzachten door je kleintje een ‘verlengde baarmoederervaring’ te geven.
— Anja Caers, baby-osteopate en bezielster Happybabycoach
“Wil je net doen alsof ik nog in de buik zit?”
“Als ouder kan je je baby ontzettend helpen door de overgang tussen in en uit de buik zo zacht mogelijk te maken. Opdat de shock niet té groot zou zijn. kan je je kleintje als het ware een ‘verlengde baarmoederervaring’ geven.”
“Hoe? Door heel nabij te zijn: zo kan je de signalen van je baby het gemakkelijkst oppikken en erop reageren. Je geeft je kindje dan het gevoel: ik hoor je en ik zie je, je bent veilig. En dat is zo ontzettend belangrijk. Want het enige dat een baby ‘doet’ is eigenlijk… ‘overleven’. Dat klinkt misschien gek, maar je baby z’n cognitieve brein vertelt hem nog niet: ‘ah oef, ik lig in een wieg in een huis, niet in de brousse, dus logischerwijs passeert hier straks ook geen leeuw’. Maar eerder: ‘blijf bij mij alsjeblieft. En hou me veilig’.”
“Blijf je ook ’s nachts dicht bij mij?”
“Door zowel overdag als ’s nachts heel nabij te zijn, kan je al z’n signalen oppikken, leren kennen en lezen. Een baby zet zijn babybehoeftes niet opzij omdat het nacht is. Hij heeft je 24 uur op 24 nodig. Dichtbij mama slapen vindt ie fijn. Om het herkenbare cocongevoel van in de baarmoeder opnieuw op te roepen, kan je veel huidcontact hebben of je baby dragen. Wanneer je merkt dat je kindje onrustig is wanneer het niet tegen je aan ligt, maar je kan er zelf even niet bij zijn (dat kàn natuurlijk niet élke minuut van de dag), dan kunnen kunnen hulpmiddelen als een inbakerzakje of Nunki-lakentje (Fedde&Kees) een fijne ondersteuning zijn.”
“Huilen is een reflex”
“Wanneer een baby wordt geboren worden àl z’n bewegingen eigenlijk nog aangestuurd vanuit zijn reflexen. Je baby denkt niet: “Oh nu ga ik even met m’n armpjes maaien, m’n hoofd bewegen of op m’n vuistje sabbelen”. Elke beweging die je ziet, gebeurt reflexmatig. Zelfs huilen is een reflex. Rond drie maanden (het einde van het vierde trimester) merk je dat er wat verandert: alsof de wereld plots wat meer open gaat voor je baby. Hij of zij is minder in zichzelf gekeerd en meer in het hier en nu. De
typische babyreflexen beginnen stilaan af te nemen.”
“Oh, hier zijn veel prikkels!”
“Omdat een baby nog zo gevoelig is aan prikkels, vindt ie een rustige omgeving natuurlijk ideaal. Maar als je al een peuter of kleuter thuis hebt rondlopen, kan dat best een pittige uitdaging zijn. Een draagdoek is dan echt een lifesaver: je baby is beschermd van visuele prikkels, terwijl het lichaamscontact en je geruststellende aanwezigheid hem helpen om minder op te schrikken van omgevingsgeluiden. Als je je kleintje liefst in dezelfde ruimte laat slapen in z’n wiegje, kan white noise een hulp zijn om omgevingsgeluiden te filteren.”
“Ik vertel je wanneer ik moe of hongerig ben” (of niet, maar dat betekent dan ook weer wat!)
“Ook een vorm van veiligheid: je kindje voeden op vraag. In je buik werd je baby continu gevoed. Als ie – er eenmaal uit – op een schema wordt gezet, en pas elke drie à vier uur eten krijgt, dan voelt dat voor hem heel anders aan dan in de buik. Je pasgeboren baby geeft aan wanneer hij toe is aan een voeding of een dutje.
Al zijn er soms ook kindjes die net niet genoeg aangeven dat ze honger hebben en zich niet spontaan melden voor een voeding. Of net omgekeerd: er zijn baby’s die overgevoelig zijn voor prikkels en de hele tijd willen zuigen en niet (gemakkelijk) in slaap geraken. Ga dan eens langs bij een baby-osteopaat. Misschien heeft je baby een spanning of blokkade in het lichaam die losgemaakt kan worden? Wees ook niet bang om je kindje in slaap te helpen vallen, door het te wiegen of in een drager te laten slapen.”
“Help je me ontladen?”
“Een baby gaat maar beter niet over zijn ‘prikkelgrens’: is de omgeving toch te druk of is hij gewoon te lang wakker, dan komen er te veel prikkels binnen. En dan loopt z’n emmer over. Wil hij of zij dan aan slapen toekomen, dan moet die emmer eerst eens flink leeggemaakt worden. Daar heeft hij hulp van jou bij nodig, alleen kan hij dat nog niet. Vaak wil je baby dan gewoon eens huilen in de armen van z’n mama of papa, die hem liefdevol opvangt. Leg je hem echter op zo’n moment alleen in bedje, dan zal hij panikeren en zal de stress zich alleen maar opbouwen.”
“Zo’n moment waarop niets lijkt te helpen? Ga samen naar een rustig plekje. Hou je baby dan rechtop bij je, laat ‘m toe om te ‘vertellen’ en geef hem je volle aandacht. Zeg bijvoorbeeld: ‘Ja, dat was heftig hé?’. Samen loslaten is een kans om samen je baby’s zenuwstelsel te reguleren.”
“Ik wil je nog wat over de geboorte vertellen”
“Heel dikwijls zien we in de eerste maanden na de geboorte veel van die huiluurtjes, vaak wil het kindje zo ook nog wat over de geboorte vertellen. Want ook al kan hij zich die niet bewust herinneren, het was wel een heel heftige emotionele gebeurtenis met een heel heftige fysieke impact. Let eens op de houding van je kindje tijdens zo’n huiluurtje: sommige baby’s praten dan echt met hun lichaam. Ze rekken zich op, grijpen met hun handje naar hun hoofd of maken een spildraai. Wat kan je dan doen? Je zo goed mogelijk inleven en erkenning geven. Het huilen toelaten. Misschien kan eens proberen over de bevalling te vertellen tegen je baby, vanuit zijn of haar standpunt? Door te zeggen: “wow, dat moet niet leuk geweest zijn, dat er een zuignap op je hoofd kwam’ of: ‘ik kan me voorstellen dat je bang was’.”
“Als je ‘ja’ zegt, voel ik me begrepen”
“Een fijne manier om je kindje te helpen landen: met ja-boodschappen. In plaats van ‘niet huilen, ’t is niet erg,’ kan je bijvoorbeeld ook troosten door te zeggen: ‘Ja, vertel het eens’, ‘dat was heftig, hé,’ of ‘ja, dat buikje doet pijn hé schat’. Met een ja-boodschap geef je toelating en erkenning aan de pijn, en geruststelling. Je zegt: ‘Ik weet het, het is lastig nu. Ik ben er voor je, je bent veilig, maar je mag gerust huilen.’”
Baby-osteopate Anja Caers maakte, speciaal voor ouders van een pasgeboren baby (of koppels die zich al willen voorbereiden), de ‘Happy Baby Wijzer’. Daarin leer je alles over je baby’s slaapjes, voeding en ontwikkeling. Je ontdekt wat te doen bij reflux en krampjes. En je krijgt handvatten om je kindje – veilig en gehecht – naar een gezond ritme te brengen. Meer info op www.happybabywijzer.com
Lees ook:
- Een geboorteplan: waarom je er echt één wil (en hoe je het schrijft)
- We need to talk about perineummassage
- Het befaamde zwangerschapskussen: hoe gebruik je het? En wat kan je er allemaal mee doen?
- FAQ Het moederschap – Veel gestelde vragen over het moederschap beantwoord (of net niet)
- Je baby aankleden in de herfst en winter? Ons handige outfit-overzichtje is terug!
