Trauma-experte en prof. Elke Van Hoof (VUB) bedacht met ‘Iedereenok.be’ een gratis 45 minuten online stresstherapie met bewezen resultaat. En deze compleet overspannen thuiswerkmoeder kon wel wat rust gebruiken, dus ze testte het uit.
Het is dinsdag, gevoelsdag tweehonderdveertien van de semi-lockdown. Ik zit te schrijven in de slaapkamer, aan een geïmproviseerd bureau. Ik merk dat mijn kaken op slot zitten. Nijdig op elkaar geklemd. Alweer. Ik weet niet hoe lang al, maar ik denk écht lang. Want: auw. De deur is toe, maar het helpt niet. Muziek staat op, maar het helpt niet. Ik hoor hoe de oudste voor de vierde keer dit kwartier de ‘crisis’ in ‘coronacrisis’ zet. Waarschijnlijk haar zinnen te enthousiast gezet op een verse portie Haribo, en het is pas halftien. Arme Rob, die een verdieping lager, tijdens de Haribosituatie, ook nog jongleert met een Skypecall en, als ik het goed ruik, pannenkoeken bakt. Ik probeer me (nog maar eens) niet af te vragen waarom de jongste onophoudelijk mamaaaa-t, onderaan de trap.
Ik overweeg oordoppen, maar bedenk me dat ik eigenlijk echt niet weet waar de oordoppen zouden kunnen liggen. Waarschijnlijk bij de kampeerspullen die we deze zomer misschien niet mogen bovenhalen. Wat maakt het ook uit? Licht poëtisch (of misschien eerder troosteloos) bedenk ik me dat er toch geen geluidsisolatie bestaat voor het moederhart. Stil of niet: ze hebben me nodig en ik ben er niet en dat breekt er stukjes af. Auw. Tanden op elkaar en doorschrijven. Kom. Nog vier uur. Nog. Vier. Uur. Heel zachtjes tikt er iemand op de slaapkamerdeur. Ik schrik, ik gil, ik spring op van achter mijn geïmproviseerd bureau. Rob kijkt me vanuit het deurgat met grote ogen aan. Hij vraagt of ik oké ben. Ik vrees eigenlijk van niet.
STAAT VAN VERHOOGDE WAAKZAAMHEID
“Het gevoel dat je beschrijft: het opschrikken, de op elkaar geklemde tanden, de stress in elke vezel van je lijf”, zegt Prof. Elke Van Hoof (VUB), trauma-expert en gespecialiseerd in ernstige stress, “is nu, op dit moment, perfect normaal. Heel veel mensen zullen die klachten herkennen. Ons lichaam bevindt zich momenteel in een hyperalerte modus, een toestand van verhoogde waakzaamheid. De coronacrisis heeft ons compleet onverwacht en als een tsunami overspoeld. En wanneer we plots in zo’n ernstige, onvoorspelbare, traumatogene situatie terechtkomen, functioneert die constante alertheid als een overlevingsmechanisme: het zorgt ervoor dat we onszelf in veiligheid kunnen brengen. Alleen: wanneer die toegenomen waakzaamheid lang blijft aanhouden, dan kan dat hevige emotionele reacties veroorzaken. Nu, maar ook nadat de dreiging weer is verdwenen.”
WEER OKÉ IN DRIE KWARTIER
En dat is dan ook precies de reden waarom Van Hoof, vrijwel meteen nadat de semi-lockdown werd afgekondigd, het online initiatief ‘Iedereen ok’ lanceerde. Op de website www.iedereenok.be vind je een gratis oefening die je thuis, voor je computer kan doen. Alleen, met je partner of je gezin. Bekijk het als een therapiesessie vanop afstand: in drie kwartier tijd loodst Elke je door een wetenschappelijk onderbouwde oefening (met bewezen effectieve aanpak bij de behandeling van trauma) die ervoor zorgt dat je, wanneer je het even niet meer aankan, weer kan terugkeren naar een draaglijk stressniveau. Zodat je je niet alleen vandaag oké voelt en kan blijven functioneren, maar ook nog over een maand. Van Hoof: “De interventie is heel toegankelijk en we wéten uit ervaring met andere crisissen (de oefening werd bijvoorbeeld ook intensief ingezet in Frankrijk, na de aanslagen) dat dit werkt. Voor je start, vul je een vragenlijst in. We peilen dan naar je veerkracht en stress op dat moment. Na de oefening krijg je nogmaals een vragenlijst. Uit de eerste resultaten, met toch al enkele tienduizenden deelnemers, weten we dat de oefening doet wat ze wordt geacht te doen. Klachten van overspoeling, onrust en spanning nemen meteen af. Na het doorlopen van de interventie zitten de deelnemers die even ‘niet meer oké’ waren, weer in de ‘oké zone’. Goed om te weten: je kan de oefening zo vaak herhalen als je zelf wil.”
DUBBELE AANDACHT
Ik ben niet oké. Maar ik wil het wel weer worden. De avond van gevoelsdag tweehonderdveertien van de semi-lockdown vraag ik dan ook of Rob zin heeft om Elkes interventie met me te doorlopen. Ik ben oprecht enthousiast om eraan te beginnen, omdat ze me vertelde dat de oefening is gebaseerd op het principe van de EMDR-therapie. En die therapie had me al eens eerder uit de mentale penarie gered, toen ik maanden na mijn laatste bevalling geplaagd bleef door angsten en post-traumatische stress (meer daarover: op de inkijkpagina’s van het boek, hierzo). Om maar te zeggen: ik vond het allerminst een bizar idee dat ik tijdens Elkes oefening niét zou moeten praten (het is namelijk niet dàt soort therapie), maar wel met mijn ogen een beweging van links naar rechts zou moeten volgen. Rob, niet vertrouwd met EMDR, kijkt een beetje raar op wanneer we starten. Hij begrijpt niet meteen hoe hij rustiger kan worden door met z’n hand op tafel te tikken. Van Hoof: “De oefening maakt gebruik van ‘dubbele aandacht’. Ik vraag je om te focussen op een beeld, een gevoel of een situatie die op dat moment moeilijk voor je is. Tegelijk vraag ik je om een actie te ondernemen en met je hand op tafel te tikken, eerst links dan rechts. Links-rechts-links-rechts. Je ogen volgen de beweging van je hand. Net doordat je je aandacht op twee dingen tegelijk moet richten, wordt je verwerkingssysteem overbelast. Uit onderzoek weten we dat we zo overmatige angst en de activatie ervan in het emotionele brein weer binnen het normale bereik kunnen brengen. We kunnen je emoties zo stabiliseren, je weer in die veilig aanvoelende ‘ok-zone’ brengen. Eigenlijk moet je het doén om te kunnen geloven dat het werkt.”
En dat, zo kan ik bevestigen, is echt helemaal waar.
De gratis interventie ‘Iedereen ok’ vind je hier. Je kan ze alleen of samen met je partner of gezin doen. Kinderen moeten wel minstens acht jaar zijn om te kunnen deelnemen.
Via Huis voor Veerkracht kan je ook elke donderdagochtend een gratis webinar volgen met Elke Van Hoof.
