Pasgeboren baby in huis? Heerlijk. Maar ook heel intens. Zit je bij momenten een beetje vast in een negatieve spiraal? Lijkt alles eerder zwart dan wit? Relatietherapeut en seksuoloog Alexander Witpas legt uit hoe je uit dat overwegend negatieve denkpatroon stapt en weer meer ruimte creëert voor positieve gevoelens. Dus stof die roze bril al maar af met dit eenvoudige stappenplan.
Nieuw leven in huis is fantastisch, maar simpel is het niet. Taken en verantwoordelijkheden stapelen zich op. En zeker bij een eerste moet je voortdurend dingen doen die je nog nooit gedaan hebt. Vaak slaap je slecht en tijd voor jezelf en je partner lijkt in rook opgegaan. Dan kan het gaan lijken alsof positieve gevoelens heel ver weg zijn, zelfs als er best wel fijne dingen gebeuren.
Jezelf of je partner daarvan de schuld geven heeft weinig zin: het ligt aan je hersenen. Die focussen van nature meer op wat misgaat of mis kan gaan. Gevoelens als angst, kwaadheid en verdriet krijgen daardoor automatisch meer tijd en aandacht, en blijven langer hangen. Positieve gevoelens geven we daarentegen spontaan minder aandacht, en we vergeten ze ook sneller.
Onze hersenen zijn een beetje als een kapot winkelkarretje: ook als je gewoon rechtdoor duwt, blijven ze scheef gaan, in de richting van negatieve ervaringen. Daardoor kan het gaan voelen alsof je leven vooral een bron van ellende is, ook wanneer dat objectief gezien niet klopt.
Dat is jammer, maar er valt iets aan te doen. Je kan je karretje bijsturen, en meer tijd en aandacht geven aan positieve gevoelens. Omdat ze goed voelen natuurlijk, dat spreekt voor zich. Maar het heeft ook andere voordelen. Ze zorgen er namelijk ook voor dat we rustiger zijn en sneller herstellen van stress. Dat we open staan voor nieuwe ervaringen en creatiever omgaan met problemen. Maar ook dat we ons makkelijker verbinden met andere mensen.
Dit kan je doen als je aan de slag wilt gaan met positieve gevoelens:
LIG OP DE LOER
Positieve gevoelens zijn vluchtiger dan negatieve. Daarom is het belangrijk ze te vangen wanneer ze nog vers zijn. Eén manier om dat te doen is je op vaste tijdstippen (bijvoorbeeld: op elk uur) afvragen: ‘heb ik me het afgelopen uur goed gevoeld over iets, al is het maar een beetje?’
BENOEM HEEL SPECIFIEK OVER WELK GEVOEL HET GAAT
We hebben allemaal een beperkte emotionele woordenschat, en de gevoelswoorden die we kennen draaien meestal rond negatieve gevoelens. Vraag mensen om een positief gevoel te noemen, en ze komen ze meestal niet verder dan ‘blij’ of ‘gelukkig’. Maar er zijn er veel meer. Je kan je bijvoorbeeld ook rustig voelen, dankbaar, geïnteresseerd, geïnspireerd, nieuwsgierig, liefdevol, respectvol, vol bewondering, blij verrast, trots, hoopvol, geamuseerd, mild, spiritueel, voldaan, geliefd, gedragen, euforisch, vriendelijk, vol compassie… Voel bij jezelf welk woord het beste past of verzin er zelf één.
START MET POSITIEF PIEKEREN
Negatief piekeren kennen we allemaal. Wanneer we een naar gevoel krijgen, vallen we stil. In ons hoofd begint het malen: waarom is dit gebeurd, waarom met mij, wat is er mis met mij dat ik dit voel, wat is er mis met andere mensen, wat moet ik nu doen, hoelang gaat dit duren… Bij fijne gevoelens doen we dat niet. Maar we zouden het beter wel doen. Dus als je jezelf nog eens, bijvoorbeeld, dankbaar voelt, stop dan waarmee je bezig bent. Sta enkele minuten stil bij vragen als: waarom voel ik me dankbaar, waarom overkomt mij dit precies, wat is er goed aan mij dat ik me dankbaar voel, wat is er goed aan andere mensen, wat kan ik nu doen om me nog meer dankbaar te voelen, of opnieuw dankbaar te voelen, hoe lang ga ik me zo goed voelen…
MAAK EEN PORTFOLIO VAN POSITIEVE GEVOELENS EN DEEL DIE MET JE PARTNER
Of beter nog: maak een gezamenlijk portfolio voor jullie relatie. Verzamel souvenirs aan gelukkige momenten en schrijf erbij wat je gelukkig maakte, wie erbij was, en wat je voelde. Dat kan in een papieren schrift, het kan ook elektronisch. Als je het deelt, doe het dan altijd eerst met je partner, voor je het online gooit. Blader af en toe door jullie portfolio en bespreek daarbij dezelfde vragen als bij positief piekeren.
Het hele punt is om meer attent te zijn op positieve gevoelens, er meer tijd en aandacht te geven, ze meer tastbaar te maken, ze vaker te delen… zodat ze ook meer ruimte krijgen in je hoofd en in je lijf. Als je dat principe doorhebt, kan je zelf variaties en alternatieven bedenken.
Voelt dat raar in het begin, is het een inspanning? Dat is normaal. Denk aan het karretje: dat wijkt ook heel spontaan af, maar dat betekent niet dat we het moeten volgen.