“Is dit ‘normaal’ of is er meer aan de hand?” Heel wat zwangere vrouwen en jonge ouders vragen zich af of hun stressniveau en angsten, veroorzaakt door de uitzonderlijke coronasituatie, er nu ‘bijhoren’ of dat ze toch geholpen zouden zijn met wat extra psychologische ondersteuning. “Het is niet evident om signalen van stress of angst bij jezelf te herkennen”, klinkt het bij de hogeschool Odisee. Hun opleiding Vroedkunde ontwikkelde daarom samen met enkele professionele partners een digitale zelftest voor zwangere koppels en jonge ouders. “Zo kan je als (partner van een) zwangere vrouw of prille ouder zelf een beetje beter inschatten hoe het met je gaat en waar of bij wie je hulp kan vinden, als dat nodig zou zijn.”
“Een zwangerschap en geboorte zijn sowieso al ontzettend ingrijpende levensfases die heel wat nieuwe uitdagingen, verantwoordelijkheden en intense emoties met zich meebrengen”, zegt Odisee-docent en -onderzoeker Inge Tency. “Komt daar nog eens bij dat je emotionele voelsprieten op dat moment verscherpen”, gaat ze verder. “Dat is nodig: die voelsprieten helpen je om emotionele signalen van je kindje op te pikken én erop te reageren. Het is dan ook allesbehalve ongewoon om in deze fase emotioneel uit evenwicht te raken.”
EXTRA STRESS EN ZORGEN DOOR CORONA
Maar bovenop die intense emoties, is nu ook nog de coronacrisis. Extra stress én extra zorgen, dus. Inge Tency: “Gevoelens van angst en onzekerheid zijn zeker in deze coronatijd meer dan normaal. Maar wanneer is er meer aan de hand? Merk je op dat je angsten of stressgevoelens zodanig overheersend worden dat je nog maar moeilijk rust kan vinden? Staan je gevoelens in de weg van je normale dagelijkse functioneren?” Het is niet evident om voor jezelf aan te voelen wanneer je hulp zou kunnen gebruiken. Daarom ontwikkelde de Odisee Hogeschool samen met collega-onderzoekers van Artesis Plantijn, studenten, vroedvrouwen, gynaecologen, psychiaters en psychologen, een online screeningstool die vrouwen en hun partners helpt om in te schatten hoe het met hen gaat, en waar en bij wie ze hulp kunnen vinden als dat nodig zou zijn. Inge Tency: “De ontwikkeling van de digitale zelftest is gekoppeld aan PATH, een Europees project rond perinatale mentale gezondheid.”
NU HULP NODIG? NU HULP KRIJGEN.
“We kozen voor een eenvoudig uit te voeren online zelftest, gebaseerd op bestaande, gevalideerde vragenlijsten die peilen naar angst en depressieve gevoelens”, legt Inge Tency uit. “Afhankelijk van hun eindscore krijgen zwangere koppels en jonge ouders een aangepast advies. Ze worden doorverwezen naar de website van het project, waar een overzicht met nuttige en betrouwbare links en coronagerelateerde informatie te vinden is.”
Als uit de test blijkt dat gevoelens van angst en neerslachtigheid overheersen, dan wordt aangeraden om contact op te nemen met een hulpverlener. “De koppeling van de screening aan een zorgaanbod was voor ons zeer belangrijk. Op die manier kunnen we mensen ook meteen helpen, en kunnen we snel ingrijpen en erger voorkomen. En natuurlijk besteden we ook de nodige aandacht aan de partner”, benadrukt Inge Tency. “Wacht niet tot de crisis voorbij is”, zegt ze nog. “Zoek nu hulp als je die nu nodig hebt”.